Εκείνη
Κάτω από το Κιόσκι......με τη Νανά Τσούμα
Οι άνθρωποι θέλουν και τους αρέσει να κουτσομπολεύουν. Το κουτσομπολιό είναι πληροφορίες που κοινοποιούνται σχετικά για ένα τρίτο άτομο χωρίς όμως αυτό να είναι παρόν και δίνει στους ανθρώπους μια αίσθηση δύναμης. Έρευνες μάλιστα καταδεικνύουν ότι τους ικανοποιεί συναισθηματικά. Ωστόσο, οι περισσότεροι συμφωνούν: «Το να λες αρνητικά πράγματα για τους άλλους είναι εντάξει, αλλά μην πεις τίποτα κακό για μένα.»
Τι σημαίνει όμως κουτσομπολιό; Ο όρος κουτσομπολιό ή επί το ελληνικότερον κοινωνική κριτική διαφέρει από την ανθρώπινη τάση να μιλάμε για άλλους ανθρώπους, καθώς εστιάζει σε αρνητικές πληροφορίες.
Σύμφωναμε τη διευθύντρια της Ψυχιατρικής Κλινικής του Βενιζελείου Νοσοκομείου Ευγενία Χουρδάκη, ουσιαστικά το κουτσομπολιό είναι μια ασυνείδητη ανάγκη του ατόμου να κρίνει τον εαυτό του συγκρίνοντάς τον με τους άλλους. «Ψυχαναλυτικά» λέει «θεωρούμε ότι μέσω του κουτσομπολιού γίνεται μη συνειδητή προβολή των αρνητικών πλευρών του εαυτού μας στους άλλους, χωρίς βέβαια να συναισθάνεται ότι είναι δικές του πλευρές. Έτσι σχολιάζει τους άλλους, διακηρύσσει ότι αυτός δεν θα είχε ποτέ ανάλογη αρνητική συμπεριφορά αλλά στην πραγματικότητα αρνείται δικά του χαρακτηριστικά τα οποία δεν παραδέχεται».
Το κουτσομπολιό διαφέρει από την ανθρώπινη τάση να μιλάμε για άλλους ανθρώπους, καθώς τείνει να εστιάζει σε αρνητικές πληροφορίες, σε υπερβολή, διόγκωση, παρερμηνεία ή και παραποίηση της πραγματικότητας για να υποβαθμίσει τον στόχο κι αυτό είναι η χειρότερη μορφή του. Εάν οι πληροφορίες οι οποίες συζητήθηκαν ήταν θετικές, θα σήμαινε έπαινο ή ζήλια. Εστιάζει συνήθως στις αρνητικές πτυχές της προσωπικής εμφάνισης, των προσωπικών επιτευγμάτων ή των προσωπικών συμπεριφορών ενός τρίτου ατόμου.
«Ειδικά ο κουτσομπόλης» συνεχίζει η κ. Χουρδάκη «Με αρνητικό τρόπο επιζητά την προσοχή των άλλων. Ασχολείται συνεχώς μόνο με τη συμπεριφορά και πράξεις των άλλων, αποφεύγοντας να δει άλλα θέματα που απασχολούν τον ίδιο.»
Μια λιγότερο καλοήθης μορφή κουτσομπολιού είναι όταν οι άνθρωποι συζητούν πληροφορίες για διασημότητες ή άλλα άτομα που αναφέρονται σε ταμπλόιντ ή κοινωνικά μέσα δικτύωσης.
Ποια είναι τα κίνητρα για το κουτσομπολιό;
Μερικοί άνθρωποι κουτσομπολεύουν για να εκδικηθούν. Κάποια άτομα λοιπόν συνήθως αναζητούν άλλα άτομα για να μοιράσουν αμοιβαία αντιπάθεια για ένα τρίτο άτομο που δεν τους αρέσει και που γίνεται ο στόχος τους. Επομένως οι συνομιλίες επικεντρώνονται σε αρνητικές αξιολογήσεις αυτού του ατόμου. Η στοχοποίηση αυτή αποτελεί μια βλαβερή συμπεριφορά.
Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι κουτσομπολεύουν επειδή το κουτσομπολιό είναι ευχάριστο για την αίσθηση της δύναμης που τους δίνει. Το να μιλούν για τις συμφορές των άλλων ανθρώπων, τους δίνει μια αίσθηση ανακούφισης επειδή δεν έχουν ζήσει εκείνοι τέτοιες συμφορές. Είναι αυτό που λέμε: «Μακριά από μας και όπου νάναι…»
Οι άνθρωποι θέλουν επίσης να κουτσομπολεύουν επειδή τους δίνει μια εντύπωση ότι διαθέτουν μυστικές πληροφορίες για ένα άλλο άτομο, κάτι που τους δίνει μια αίσθηση ισχύος. Εάν η γνώση είναι δύναμη, το κουτσομπολιό είναι υπερτροφοδοτούμενη δύναμη. Για να δείξουν τη δύναμή τους και να ενισχύσουν τα εγώ τους, οι άνθρωποι πρέπει να μοιράζονται τις πληροφορίες με άλλα άτομα.
Το κουτσομπολιό συμβαίνει με φυσικό τρόπο και τις περισσότερες φορές γίνεται σχεδόν ασυνείδητα για να διαλύσει τη μονοτονία των βαρετών δραστηριοτήτων ή απλά να γίνει κουβέντα. Τα κοινωνικά μέσα είναι μια ιδανική πλατφόρμα για κουτσομπολιά και τείνουν να είναι πιο επιβλαβή επειδή αφενός οι αρνητικές πληροφορίες έχουν ευρύ κοινό και παραμένουν ορατές για μεγάλο χρονικό διάστημα αφετέρου τα σχόλια είναι ανώνυμα.
Η επίδραση του κουτσομπολιού στον εγκέφαλοΣτην ίδια μελέτη, οι μελετητές διαπίστωσαν ότι ο κερκοφόρος πυρήνας, το κέντρο ανταμοιβής ή πιο απλά ευχαρίστησης του εγκεφάλου, ενεργοποιήθηκε ως απάντηση σε αρνητικό κουτσομπολιό για διασημότητες, το οποίο καταδεικνύει πόσο τα πικάντικα σκάνδαλα των διασημοτήτων εξάπτουν το ενδιαφέρον των ανθρώπων.
Προβλέψιμα, η μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι ένιωθαν πιο χαρούμενοι όταν άκουγαν θετικά κουτσομπολιά για τον εαυτό τους και ένιωθαν πιο ταραγμένοι όταν άκουγαν αρνητικά κουτσομπολιά.
Με δυο λόγια το κουτσομπολιό ανταμείβεται, κοινώς δίνει ευχαρίστηση, βελτιώνει τη διάθεση, μάλιστα τα αρνητικά νέα και τα γύρω από αυτά κουτσομπολιά επηρεάζουν πιο έντονα το κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου και οδηγούν σε έκκριση ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που οδηγεί στο να παραχθεί το αίσθημα της απόλαυσης και η αύξηση της αυτοπεποίθησης.
Οπότε οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να κουτσομπολεύουν όσο δεν ακούνε κάτι αρνητικό για τον εαυτό τους.
«Είναι εντάξει να μιλάω αρνητικά για άλλους, αλλά μην ακούσω τίποτα κακό για μένα.»
Το άρθρο μου δημοσιεύτηκε εδώ:
https://stories.thriveglobal.gr/giati-oi-anthropoi-theloyn-na-koytsompoleyoyn/
Σύμφωνα με μελέτη του Αμερικανικού Ψυχολογικού Συνδέσμου (A.P.A.) αναφορικά με το άγχος στην Αμερική, το 57% των Αμερικανών λέει πως το σημερινό πολιτικό κλίμα αποτελεί μια πολύ σημαντική πηγή άγχους στη ζωή τους. Τα τρία τέταρτα των Αμερικανών αναφέρουν ότι έχουν διαπιστώσει ένα τουλάχιστον σύμπτωμα άγχους τον περασμένο μήνα, ενώ το ένα τρίτο των ενηλίκων παραδέχεται ότι αισθάνεται άγχος, ευερεθιστότητα, θυμό ή κούραση κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Όπως φαίνεται, αυτή τη στιγμή το μέλλον του έθνους προκαλεί στους Αμερικανούς περισσότερο άγχος από οποιοδήποτε άλλο θέμα. Πολλοί είναι εκείνοι μάλιστα που αναφέρουν ότι νιώθουν πως ούτε τα χρήματα ούτε η δουλειά τους είναι τόσο ρευστά όσο το μέλλον του έθνους.
Και επειδή κάτι ανάλογο συμβαίνει και στη χώρα μας, θα μπορούσαμε να πούμε μεταφορικά πως ανεξάρτητα από το πόσο βαριά και γκρίζα είναι τα σύννεφα στον ουρανό, σίγουρα μπορούμε να κάνουμε κάτι για να φανεί το γαλάζιο του χρώμα. Στοχεύοντας προς αυτό, πιο κάτω προτείνονται μερικοί τρόποι για την καλύτερη διαχείριση του άγχους που ενδεχομένως προκαλείται λόγω του πολιτικού σκηνικού.
Παρατήρησε καλύτερα τον εαυτό σου
Σκέψου τι ακριβώς είναι αυτό που σε κάνει να νιώθεις ένταση όταν παρακολουθείς πολιτικές ειδήσεις ή πολιτικές συζητήσεις και πώς ανταποκρίνεσαι σε αυτό το συναίσθημα. Αισθάνεσαι άγχος όταν παρακολουθείς ειδήσεις; Όσα γράφουν οι πολιτικοί συνήθως στο Twitter σε κάνουν ευερέθιστο και σου προκαλούν άγχος;
«Η διαπίστωση των προσωπικών μας πηγών άγχους και η αναγνώριση του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουμε συνήθως τις αγχωτικές καταστάσεις μπορεί να μας δώσει μερικές ιδέες για το τι να κάνουμε στο μέλλον σε αυτές τις περιπτώσεις» εξηγεί η Lynn Bufka ψυχολόγος και αναπληρώτρια Διευθύντρια Πρακτικής, Ερευνας και Πολιτικής στο APA. «Από εκεί και πέρα η ικανότητα που αναπτύσσουμε να ελέγχουμε τις αντιδράσεις μας όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι ή χρειάζεται να διαχειριστούμε αγχωτικά γεγονότα είναι μια μαθησιακή συμπεριφορά. Αυτό σημαίνει πως ανεξάρτητα από το πόσο αγχωμένοι αισθανόμαστε, μπορούμε να μάθουμε πώς να το αντιμετωπίζουμε”.
Μερικές φορές λίγη άγνοια δε βλάπτει. Αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε μακαριότητα και απόλυτη γαλήνη. Αν το να βλέπεις ειδήσεις, νιώθεις ότι σε αγχώνει και σου προκαλεί ένταση ίσως είναι καλύτερα αντί να δεις ειδήσεις να ασχοληθείς με κάτι άλλο.
Κάνοντας διάλειμμα από την τεχνολογία ή έστω περιορίζοντας την παρακολούθηση των πολιτικών συζητήσεων στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης, έχεις κάνει ένα βήμα για να μειώσεις το άγχος που πυροδοτείται από όσα βλέπεις κι ακούς στις ειδήσεις. Ορίστε τι προτείνει η κυρία Bufka: “Βάλε κάποια γενικά όρια όπως να σταματάς να βλέπεις ειδήσεις μετά από μια ορισμένη ώρα και μετά ή όταν κάθεσαι να φας. Αυτό μπορεί να σου εξασφαλίσει ένα ιδιαίτερα υγιεινό διάλειμμα, μια πρόσκαιρη έστω ανακούφιση καθώς δίνει την ευκαιρία στο μυαλό σου να καθαρίσει από το διάχυτο κλίμα της κατήφειας και της απαισιοδοξίας που επικρατεί στις πολιτικές συζητήσεις”.
Όλο και περισσότερος κόσμος στρέφεται σε δραστηριότητες όπως η γιόγκα και ο διαλογισμός για να χαλαρώσει και να επαναφορτίσει τις μπαταρίες του. Σύμφωνα με το APA, το 12% των ανθρώπων έχει στραφεί προς τη γιόγκα και τον διαλογισμό για να διαχειριστεί το άγχος του και όπως φαίνεται το ποσοστό αυξάνεται θεαματικά. Οι έρευνες εξάλλου επιβεβαιώνουν ότι ειδικά ο διαλογισμός μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του άγχους και των συμπτωμάτων του όπως για παράδειγμα ο εκνευρισμός, η γενικευμένη ανησυχία και τα προβλήματα ύπνου.
Περισσότεροι από το 51% των Αμερικανών, αναφέρουν ότι η πολιτική κατάσταση της χώρας είναι αυτή που τους έχει παρακινήσει να γίνουν εθελοντές ή να υποστηρίξουν με κάποιον άλλο τρόπο σκοπούς που τους θεωρούν πολύ σημαντικούς. Γιατί όχι και εσύ; Αρκεί να γίνεις πιο ενεργός πολίτης και να επαναπροσδιορίσεις τους στόχους σου από ατομικούς σε συλλογικούς. Η συμμετοχή σε συλλογικές δράσεις και εθελοντικές ή ακτιβιστικές δραστηριότητες μειώνει τα συναισθήματα φόβου και άγχους, αυξάνει την αίσθηση ελέγχου και συντροφικότητας και σε οδηγεί στην πληρότητα. Θα μπορούσες ακόμα να κινητοποιηθείς σε πολιτικό επίπεδο με το να πολιτευτείς προκειμένου να έχεις πιο ενεργή συμμετοχή στα κοινά. Γενικά έχει αποδειχθεί ότι αυτού του είδους η δράση ενώνει τις διάφορες κοινότητες ομοιδεατών πολιτών και παράλληλα βοηθά στην ανακούφιση από το άγχος. Κι όπως σχολιάζει η κυρία Bufka: “Για κάποιους, το να πάρουν μέρος σε μια δράση που τους ενδιαφέρει πάνω σε θέματα που τους απασχολούν, μπορεί να τους βοηθήσει να αισθανθούν πως έχουν φωνή. Επίσης τους εξασφαλίζει την ευκαιρία να ασκήσουν ένα είδος ελέγχου ή παρέμβασης σε ένα θέμα που τους ενδιαφέρει ή τους απασχολεί”.
Είτε περιορίζοντας τον χρόνο που αφιερώνεις στα δελτία ειδήσεων και στις πολιτικές συζητήσεις τους, είτε ξεκινώντας την πρακτική του διαλογισμού, είτε με τον εθελοντισμό, σίγουρα θα βρεις δραστηριότητες που θα σε ανανεώσουν, θα μειώσουν το στρες σου και θα σε βοηθήσουν να επαναφορτίσεις τις μπαταρίες σου. Αρκεί να πάρεις μέτρα και να λάβεις δράση και να θυμάσαι πάντα ότι πάνω από τα βαριά γκρίζα σύννεφα ο γαλάζιος ουρανός σε περιμένει.