"Συγγνώμη" η πιο δύσκολη λέξη

 

"Συγγνώμη" η πιο δύσκολη λέξη

Το 18ο αιώνα ο Αγγλος ποιητής Alexander Pope έλεγε ότι

«Το να κάνεις λάθος είναι ανθρώπινο, το να συγχωρείς θεϊκό».

Τρεις αιώνες μετά, ο Elton John τραγουδάει

«Η συγγνώμη είναι η πιο δύσκολη λέξη»

("sorry" seems to be the hardest word)...

Αναρωτιόμαστε λοιπόν γιατί είναι τόσο δύσκολο να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας, να αναλάβουμε την ευθύνη γιαυτό που κάναμε σε βάρος άλλου, να μπούμε στη θέση του, να δείξουμε υπευθυνότητα και επιτέλους να ξεστομίσουμε "συγγνώμη";

------------------------------------------------------------

-Η συγγνώμη ωφελεί και αυτόν που αδικήθηκε αλλά και αυτόν που αδίκησε.

Οι τύψεις και η ντροπή που μπορεί να νιώθουμε να μας εξουθενώνουν όταν έχουμε αδικήσει ή πληγώσει πληγώσει ένα άλλο άτομο μπορεί να μας κατατρώγουν μέχρι να αρρωστήσουμε συναισθηματικά και σωματικά.

Με το να ζητάμε συγγνώμη όμως και να αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τις πράξεις μας, βοηθάμε να απαλλαγούμε από την αυτο-κατηγορία και την ενοχή που κλονίζουν την αυτο-εκτίμησή μας.

-Η συγγνώμη έχει τη δύναμη να ταπεινώνει και τους πιο αλαζόνες.

Όταν βρούμε το θάρρος να παραδεχτούμε ότι κάναμε λάθος, ξεπεράσουμε τον εγωισμό μας και ζητήσουμε συγγνώμη, αναπτύσσουμε μια βαθιά αίσθηση αυτοσεβασμού. Η συγγνώμη μας βοηθά να παραμένουμε συναισθηματικά συνδεδεμένοι με τους φίλους και τους αγαπημένους μας.

Γνωρίζοντας ότι αδικήσαμε κάποιο άτομο μπορεί να μας κάνει να απομακρυνθούμε από αυτό, αλλά μόλις ζητήσουμε συγγνώμη θα νιώσουμε πιο ελεύθεροι, πιο τρωτοί ευάλωτοι και πιο κοντά του.

-Υπάρχει όμως και ένα σπουδαίο άλλο όφελος :

Εφόσον η συγγνώμη συνήθως μας κάνει να νιώθουμε ταπεινωμένοι, μπορεί επίσης να λειτουργήσει αποτρεπτικά, υπενθυμίζοντάς μας να μην το ξανακάνουμε!

-Οι περισσότεροι άνθρωποι για να συγχωρήσουν αυτόν που τους αδίκησε πρέπει να έρθουν στη θέση του άλλου και να νιώσουν ανθρωπιά γιαυτόν . Όταν κάποιος ζητά συγγνώμη, είναι πολύ πιο εύκολο να τον συμπονέσεις και όταν οι αυτοί που μας πλήγωσαν ζητούν συγγνώμη, είναι πιο εύκολο να τους συγχωρήσουμε.

Αυτό συμβαίνει επειδή, όταν κάποιος ομολογεί και ότι μας αδίκησε και ζητά να τον συγχωρέσουμε, τότε σχηματίζεται μέσα μας μια νέα εικόνα για αυτό τον άνθρωπο.

Αντί να τον βλέπουμε μέσα από το θυμό και την πικρία, η ταπεινοφροσύνη και η συγγνώμη του μας κάνουν να τον δούμε ως ένα ευάλωτο άνθρωπο που έκανε λάθος και αυτό μας συγκινεί.

-Ο Michael E. McCullough, Ph.D., ο Steven J. Sandage, M.S., και ο Everett L. Worthington Jr., Ph.D., εξέτασαν εάν η επίδραση της συγγνώμης στην ικανότητά μας να συγχωρούμε οφείλεται στην αυξημένη ενσυναίσθησή μας προς έναν ένοχο που απολογείται, δηλαδή ότι ερχόμαστε στη θέση του.

-Ανακάλυψαν ότι μεγάλο μέρος του γιατί οι άνθρωποι το βρίσκουν εύκολο να συγχωρήσουν ένα απολογούμενο αδίκημα είναι ότι η συγγνώμη και η εξομολόγηση αυξάνουν την ενσυναίσθηση, γεγονός που ενισχύει την ικανότητα συγχώρεσης.

 

-Υπάρχουν βέβαια και δύο σημαντικές υποκείμενες πτυχές μιας συγγνώμης – η πρόθεση και η στάση.

Εάν η συγγνώμη μας δεν είναι ειλικρινής, δεν θα έχει νόημα για το άλλο άτομο. Για να νιώσει αυτή την ειλικρίνεια το άτομο που έχουμε αδικήσει, θα πρέπει η επιθυμία να ζητήσουμε συγγνώμη πρέπει να πηγάζει από μέσα μας. Δεν πρέπει ποτέ να επιχειρήσουμε να απολογηθούμε επειδή κάποιος άλλος μας λέει ότι είναι το σωστό να κάνουμε ή επειδή μαθαίνουμε πως το άλλο άτομο περιμένει τη συγγνώμη μας ή επειδή θέλουμε να τον εκμεταλλευθούμε και να πάρουμε κάτι από αυτόν.

-Οι συγγνώμες που χρησιμοποιούνται ως χειρισμοί ή απλές κοινωνικές χειρονομίες είναι κενές, ανούσιες και χωρίς αποτέλεσμα.

-Η συγγνώμη, όταν είναι ειλικρινής και όχι σκόπιμη, είναι ένα ισχυρό εργαλείο που μπορεί να αλλάξει ακόμη και τη ζωή των δύο · αυτού που αδικήθηκε ή πληγώθηκε αλλά και αυτού που αδίκησε ή πλήγωσε.

Καλή σας ανάγνωση!

Απόδοση από το εξαίρετο Psychology Today

 

3 βασικά βήματα πριν αρχίσουμε να θυμώνουμε με τα παιδιά μας (μικρά ή μεγαλύτερα)!

 3 βασικά βήματα πριν αρχίσουμε να θυμώνουμε με τα παιδιά μας (μικρά ή μεγαλύτερα)!

-Ρύθμιση, σύνδεση, προβληματισμός.

 

-Οι ειδικοί λένε πως υπάρχει καλύτερος τρόπος να διαχειριστούμε τον θυμό μας για μια προβληματική συμπεριφορά των παιδιών μας- είτε είναι μικρής ηλικίας είτε είναι μεγαλύτερης για παράδειγμα στην εφηβεία- πριν αρχίσουμε να φωνάζουμε, να τιμωρούμε, να απειλούμε και καμιά φορά να τραβάμε κανένα αυτί, να τους τις «βρέχουμε», να μας ακούει η γειτονιά ή να τα τρέχουμε στον ψυχολόγο.

Η αλήθεια είναι πως πολλές στιγμές, κατά τη διάρκεια της ανατροφής των παιδιών μας, υποχρεωνόμαστε να προχωρήσουμε στη δράση.

Αυτό σημαίνει, ασυζητητί, πως οφείλουμε να ενεργούμε επειγόντως όταν υπάρχει σαφής κίνδυνος: ένα παιδί τρέχει στο δρόμο, ένα παιδί χτυπά ένα άλλο, ένα το πιάσαμε να καπνίζει, άλλο το ακούσαμε να βρίζει κλπ

Ωστόσο, συχνά μετανιώνουμε για αντιδράσεις μας που υποκινούνται από παρόρμηση να «δώσουμε ένα μάθημα στο παιδί μας» ή που προέρχονται από στιγμές συναισθηματικής έντασης.

Εκ των υστέρων, οι αντιδράσεις μας ήταν ουσιαστικά μια προσπάθεια αντιμετώπισης της ανησυχίας μας , του θυμού ή/και του φόβου μας γενικότερα για τα παιδιά μας και στην πραγματικότητα δεν χρησιμεύουν καθόλου για την αγωγή τους, εκτός ,ίσως ,για να τους διδάξουμε ότι τα έντονα συναισθήματα δίνουν σκληρές απαντήσεις.

Σύμφωνα λοιπόν με την ψυχολόγο κ. Debra Kessler (Dr. Debra Kessler, Psy.D.) , υπάρχει μια άλλη πορεία προς τα εμπρός που παράγει πολύ καλύτερα αποτελέσματα και υποστηρίζει την ανάπτυξη και την αυτορύθμιση των παιδιών μας και τη κυρίως τη δική μας.

 

Αυτή η διαδρομή περιλαμβάνει τρία βασικά βήματα:

 

1.Ρύθμιση

Είναι το πρώτο που πρέπει να προσέχουμε. Ως γονείς, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η δεξιότητα του ατόμου να παρατηρεί και να ρυθμίζει τα συναισθήματά του είναι ικανότητα έκτακτης ανάγκης . Τα συναισθήματα, ειδικά των παιδιών μας, είναι «μεταδοτικά» και συχνά μας ενεργοποιούν! Στόχος μας είναι να τους δείξουμε πώς να αναπτύξουν τις ικανότητές τους ,να αισθάνονται, να ονομάζουν και να ρυθμίζουν την ένταση των συναισθημάτων τους. Όταν όμως τα δικά μας συναισθήματα γιγαντώνονται, τότε υπονομεύουμε την ευκαιρία του παιδιού μας να πάρει αυτό το μάθημα. Κατά συνέπεια, πρέπει να εστιάσουμε πρώτα στη δική μας συναισθηματική ρύθμιση ( κοινώς να ηρεμήσουμε πρώτα εμείς) ,για να μπορέσουμε να καλλιεργήσουμε τη συναισθηματική ρύθμιση και σε εκείνα ( δηλαδή να ηρεμήσουν κι αυτά). Η πρόκληση για εμάς, ως γονείς ,είναι να θυμόμαστε να παρατηρούμε πότε απορυθμιζόμαστε, πότε «ξεφεύγουμε» δηλαδή, ώστε να μπορέσουμε πρώτα να ρυθμίσουμε τον εαυτό μας και μετά να υποστηρίξουμε τα παιδιά μας να εξασκηθούν και να χτίσουν τη δική τους ικανότητα να ηρεμούν. Αλλιώς δε γίνεται!

 

2. Σύνδεση

Μόλις καταλαγιάσουν οι εσωτερικοί συναγερμοί πυρκαγιάς που άναψε μέσα μας μια προβληματική τους συμπεριφορά, είναι η στιγμή να δημιουργήσουμε μια αίσθηση ασφάλειας μέσω της σύνδεσης με το παιδί μας. Ενώ η σύνδεση μπορεί να μας φαίνεται σαν να «ενδίδουμε» ή σαν «να μη δίνουμε μάθημα στο παιδί μας να μην το ξανακάνει», αυτό στην πραγματικότητα δεν ισχύει. Ο θυμός/η αναστάτωση μας αφορά εμάς ως γονέα και, ενώ μπορεί να διδάσκει ότι η συμπεριφορά έχει συνέπειες, δεν βοηθά το παιδί μας να μάθει τι του συνέβαινε που οδήγησε στην προβληματική συμπεριφορά. Ο λόγος που εκνευριζόμαστε είναι πιθανόν επειδή θέλουμε το παιδί σας να σταματήσει να κάνει αυτό που κάνει, να σταματήσει να δυσκολεύει τα πράγματα, να σταματήσει να μας ενοχλεί και να χειριστεί τον εαυτό του διαφορετικά την επόμενη φορά. Για να μάθει λοιπόν ένα παιδί τί είναι αυτό που καθοδηγεί τη συμπεριφορά του, χρειάζεται ένας χώρος συμπόνιας και αγάπης που του προσφέρει ασφάλεια. Αυτό είναι κρίσιμο για τη μείωση της ενοχής και της ντροπής που θα αισθάνεται το παιδί μας , κάτι που είναι επώδυνο και εμποδίζει τη μάθηση. Η σύνδεση ανοίγει την πόρτα για την υποστήριξη της προσωπικής ανάπτυξης με τρόπο που δεν το κάνει η τιμωρία.

 

3.Προβληματισμός

Αφού διασφαλιστεί η σύνδεση με το παιδί μας , το τρίτο βήμα που μπορεί να ακολουθήσει είναι η βαθιά σκέψη. Ο προβληματισμός απαιτεί διαφάνεια και περιέργεια και βρίσκεται σε αυτόν τον ευάλωτο χώρο όπου μπορεί να διερευνηθεί η εκμάθηση για τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις πράξεις. Η ακρόαση και η εξερεύνηση με το παιδί μας το βοηθά να αισθάνεται υποστήριξη και ενθάρρυνση να βρει τις κατάλληλες λέξεις για να κατανοήσει και να εκφραστεί. Όπως η εκμάθηση της Αλφαβήτα ή της Αλγεβρας, έτσι και η εκμάθηση του να παρατηρούμε και να μιλάμε για εσωτερικές εμπειρίες προέρχεται από τη σύνδεση της εμπειρίας με τις λέξεις. Μπορούμε να ενθαρρύνουμε αυτή την εξέλιξη , όταν ψάχνουμε με τα παιδιά μας να βρούμε τι συνέβη γύρω τους και μέσα τους που τα οδήγησε στις δύσκολες συμπεριφορές. Αυτή η διαδικασία και διαπίστωση εκ των υστέρων, αυξάνει τη διορατικότητα που είναι τόσο ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση της αυτορύθμισης και της αυτοδιαχείρισης του παιδιού μας. Θα λέγαμε πως είναι το ιερό δισκοπότηρο για τους γονείς. Αυτός είναι ο προνομιακός χώρος όπου μπορούμε να καλλιεργήσουμε τον αυτοσεβασμό, την αυτοεκτίμηση και την αυτογνωσία για να καθοδηγήσουμε τα παιδιά μας πώς να συμπεριφέρονται στο μέλλον, όταν έρχονται αντιμέτωπα με δύσκολα γεγονότα της ζωής και ιδιαιτέρως προκλήσεις απαγορευμένες.

 

-Με τη ρύθμιση, τη σύνδεση και τον προβληματισμό, η δράση μας αποκτά πλέον νόημα. Μέσω αυτής της διαδικασίας των 3 βημάτων, μαθαίνουμε πολλά για τα παιδιά μας καθώς κι εκείνα μαθαίνουν για τον εαυτό τους. Ο ίδιος ο προβληματισμός τροφοδοτεί την εσωτερική ανάπτυξή τους.

Ετσι λοιπόν όταν χρειάζεται να αναλάβουμε δράση, να βάλουμε όρια ή να προχωρήσουμε σε συνέπειες, έχει μεγαλύτερη σημασία και αποτελεσματικότητα να έχει προηγηθεί μια διαδικασία με σκοπό να διδάξουμε το παιδί μας και όχι να είναι μια αντίδραση για τη διαχείριση των συναισθημάτων μας ( του θυμού μας, της αγανάκτησης μας ή του φόβου μας ).

 

Να θυμάστε πως οι δεσμοί που δημιουργούνται μεταξύ της συμπεριφοράς του παιδιού και των συνεπειών που ακολουθούν, αναπτύσσουν την αντίληψή του για την αλλαγή της συμπεριφοράς του στο μέλλον και μείωση του κίνδυνο μελλοντικών αναστατώσεων και κυρίως παρεκκλίσεων .

 

-Η μετάβαση της γονικής μέριμνας από έναν τόπο αναστάτωσης και αντιδραστικότητας, σε ένα στυλ που βασίζεται στη ρύθμιση, τη σύνδεση και τον προβληματισμό, είναι το θεμέλιο που μας επιτρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να εξελιχθούν σε άτομα διορατικά, με επίγνωση του εαυτού τους και με αυτοσεβασμό.

 

Καλή σας ανάγνωση!

Δημοσιεύτηκε στο

https://stories.thriveglobal.gr/3-vasika-vimata-prin.../

Στο μυαλό ενός κακοποιημένου παιδιού.

 

Στο μυαλό ενός κακοποιημένου παιδιού.

Δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα πιο ανατριχιαστικό στο Σύμπαν από την κακοποίηση ενός παιδιού από τους ίδιους τους γονείς του.

 

Το ότι ένα πλασματάκι πρέπει να βρεθεί σε μια εντελώς αδύναμη και ασθενική κατάσταση και να κακοποιηθεί από εκείνους που το έφεραν στον κόσμο και από τους οποίους περιμένει προστασία και εκπαίδευση δεν το χωρά ο ανθρώπινος νους!

 

Το πώς ένα παιδί συνήθως ανταποκρίνεται στην κακοποίηση, πώς δηλαδή ερμηνεύει αυτό που του συνέβη, χρειάζεται στην ενήλικη ζωή του πια και σχετικά ώριμος , να το αναζητήσει μέσω ψυχαναλυτικής θεραπείας.

 

Ο Σκωτσέζος ψυχαναλυτής του 20ου αιώνα Ρόναλντ Φέρμπερν , στα τέλη της δεκαετίας του 1930 ήρθε σε επαφή με πολλά παιδιά που είχαν υποστεί εξαιρετικά άσχημη μεταχείριση στα σπίτια της οικογένειάς τους.

 

Αυτό που ανακάλυψε - και αυτό που τον εντυπωσίασε βαθιά - ήταν το πόσο πολύ άντεχαν αυτά τα παιδιά την κακοποίηση των γονιών τους. Κάποια είχαν υποστεί φρικτό χλευασμό, άλλα ξυλοκοπήθηκαν άσχημα, άλλα κακοποιήθηκαν σεξουαλικά.

 

Θα περίμενε κανείς ότι τα παιδιά, στην ασφάλεια του ιατρείου, θα εξέφραζαν σοβαρούς φόβους και οργή εναντίον εκείνων που τους είχαν φερθεί τόσο άδικα

 

Αλλά ο Φέρμπερν δεν διαπίστωσε κάτι τέτοιο. Σε αντίθεση με όλες τις προσδοκίες, τα παιδιά με τα οποία μίλησε είχαν μόνο θετικά πράγματα να αναφέρουν για εκείνα τα γεγονότα που - σε σημαντικό βαθμό - κατέστρεψαν τη ζωή τους.

 

Ένας βίαιος πατέρας θα περιγραφόταν ως δυνατός και αποφασιστικός, μια ψυχρή και περιφρονητική μητέρα θα ερμηνευόταν ως ευγενική και έξυπνη. Και αντίστοιχα, ένα παιδί έριχνε στους ώμους του όλη την αρνητικότητα που θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι ανήκε σε άλλους.

 

Είχε τιμωρηθεί γιατί ήταν κακό παιδί, γιατί ήταν σαφώς άτακτο, γιατί έφταιγε για τις ζημιές , έφταιγε που το χτυπούσε ο πατέρας του, έφταιγε που το περιφρονούσε η μητέρα του.

 

Αυτό που ο Φέρμπερν συμπέρανε οδυνηρά ήταν ότι το κακοποιημένο παιδί δεν έχει καμία επιλογή να σκεφτεί τον εαυτό του με αξιοπρεπείς όρους. Η αλήθεια του είναι κυριολεκτικά αφόρητη και πρέπει να διαστρεβλωθεί. Δεν θα μπορούσε να συνεχίσει να ζει, ως ανυπεράσπιστο παιδί, αν δεν αναλάμβανε πλήρως την ευθύνη για το κακό που του έτυχε.

 

Ετσι ο νους των παιδιών αλλοίωσε τα πραγματικά γεγονότα στο όνομα της ψυχικής επιβίωσης!

 

Και αυτή είναι η διεστραμμένη αλλά πολύ κατανοητή λογική που λειτουργεί στο μυαλό ενός κακοποιημένου παιδιού που δεν έχει άλλη επιλογή, δεν έχει άλλη εναλλακτική από το να αποδεχτεί την κατάσταση — μια εναλλακτική που είναι ικανή να του παρουσιαστεί ως επιλογή μεταξύ ζωής και θανάτου.

 

Δεν έχει δηλαδή άλλους γονείς να τρέξει το παιδί αυτό εκτός από τους κακοποιητικούς! Δεν έχει άλλη μητέρα ή πατέρα! Οι αμελείς και επιβλαβείς αυτοί άνθρωποι γύρω του είναι οι μόνες φιγούρες στις οποίες πρέπει να προσκολληθεί!

 

Ο Φέρμπερν αποκάλεσε περίφημα αυτόν τον ελιγμό του παιδικού μυαλού «ηθική άμυνα», μια προσπάθεια να απαλλάξει τον θύτη και να τιμωρήσει τον εαυτό του για τη δική του κακοποίηση. 

 

Αυτός ο ελιγμός αποτελεί μια πηγή παρηγοριάς, καθώς καθησυχάζει το παιδί ότι έτσι διορθώνεται ο κακός του χαρακτήρας και του προσφέρει μια ψευδαίσθηση ελπίδας πως με αυτούς τους γονείς θα ικανοποιηθούν όλες οι ανεκπλήρωτες ανάγκες του και το πιο σημαντικό δε θα τον εγκαταλείψουν ποτέ.

 

Η ψυχαναλυτική θεραπεία με την ενσυναίσθηση του ψυχαναλυτή μπορεί να παρακινήσει τον ενήλικο που υπήρξε κακοποιημένο παιδί, να χαλαρώσει την «ηθική του άμυνα» και να πάψει να θεωρεί τους γονείς του τόσο καλούς και τον εαυτό του ως τόσο κακό. Θα μπορεί - μέσω της αγάπης και της καλοσύνης- να έρθει λίγο περισσότερο στο δικό του πλευρό και λίγο λιγότερο στο πλευρό των κακοποιών γονέων του - και έτσι να σώσει τη ζωή του.

 

Μερικές φορές, για να διώξουμε τους διαβόλους από μέσα μας, μπορεί να χρειαστούμε κάποια βοήθεια για να τους εντοπίσουμε.

 

Καλή σας ανάγνωση

Με εκτίμηση

 

Δημοσιεύτηκε στο PsychCenter

"Ολες απαντάμε αν αγγίξεις μία!"

 

"Ολες απαντάμε αν αγγίξεις μία!"

Σε κάθε εποχή, σε κάθε χρονιά, σε κάθε ημέρα

Σε κάθε τόπο, σε κάθε χώρα, σε κάθε πλανήτη

 

Πάντα επίκαιρο!!!     

Το βρώμικο κόλπο

 

Από την έξοχη κυρία Ιωάννα Καρυστιάνη και το πρόσφατο βιβλίο της με τίτλο: "Ψιλά Γράμματα" Εκδόσεις Καστανιώτη.

Αλλωστε επιλεκτική μνήμη δεν υπάρχει όσο και αν ζοριστούμε να ξεχάσουμε τα άσχημα!

 

Ομως πόσο λίγη και πληκτική θα ήταν η ζωή μας χωρίς αυτά!!!