Ghosting ή αλλιώς "το στρίβειν για του αρραβώνος"

Κάνουμε λοιπόν μία σχέση. Το πώς και το πού δεν έχει σημασία. Σημασία έχει πως γίνεται με τις καλύτερες προθέσεις και προοπτικές να προχωρήσει. Παρόλο όμως που όλα βαίνουν καλώς και η σχέση δεν έχει πάει ιδιαίτερα μακριά, ξαφνικά εκείνος ή εκείνη  εξαφανίζεται. Ανησυχούμε γιατί δεν απαντά στα μηνύματα και στις κλήσεις μας αν και μαθαίνουμε πως είναι μια χαρά! Δεν μπορούμε  να καταλάβουμε ποιος είναι ο λόγος που πλέον μας  αποφεύγει και γιατί εξαφανίστηκε χωρίς καμία απολύτως εξήγηση. Και φυσικά αρχίζουν τα ερωτήματα τί στο καλό κάναμε  λάθος.

Μιλάμε για το το ghosting. 

Μια μορφή απότομου χωρισμού χωρίς εξηγήσεις, που όχι μόνο είναι πλέον συχνό φαινόμενο, αλλά προκαλεί ιδιαίτερη αναστάτωση και πόνο στα ανυποψίαστα θύματα. Όταν κάποιος εξαφανίζεται σκόπιμα, δηλαδή παριστάνει το «φάντασμα», για να αποφύγει τη συνέχεια της σχέσης, χωρίς να δώσει καμία εξήγηση για την ξαφνική διακοπή της.

Το ghosting για τους ειδικούς της ψυχικής υγείας είναι μια μορφή χρήσης σιωπηλής βίας. Αφήνει τον άλλο μετέωρο, σύξυλο και ανίσχυρο. Όχι μόνο στερημένο από τις απαραίτητες πληροφορίες που θα τον βοηθούσαν να επεξεργαστεί το βίωμα και την εμπειρία αλλά και φιμωμένο, χωρίς τη δυνατότητα να απαντήσει εκφράζοντας τα συναισθήματά του (απογοήτευση, πόνο, θυμό κλπ), κάτι που θα τον βοηθούσε να διατηρήσει την αυτοεκτίμησή του.

Είναι ο πιο εύκολος τρόπος να πει κάποιος χωρίς λόγια στον άλλο: «Δεν ενδιαφέρομαι (πια)», «Δεν ήθελα σχέση αλλά μόνο σεξ», «Επέστρεψα στην προηγούμενη σχέση μου», «Πιστεύω ότι τελικά δεν ταιριάζουμε για σχέση», ή «Γνώρισα άλλον/η».

Η εγκατάλειψη κάποιου χωρίς να δοθούν ούτε εξηγήσεις ούτε σημεία ζωής είναι μια πρακτική που πάντα υπήρχε. Θυμηθείτε το παλιό «στρίβειν δια του αρραβώνος». Τότε όμως όλο αυτό είχε να κάνει περισσότερο με τον φόβο της δέσμευσης και την πίεση για γάμο, και βέβαια ήταν περισσότερο ανδρική συμπεριφορά. Αντίθετα, τώρα η τεχνολογία ευνοεί αυτού του είδους την εξαφάνιση, λόγω της ταχύτητας που χαρακτηρίζει το σύγχρονο τρόπο συνάντησης και χωρισμούς και στα δυο φύλα..

Όταν κάποιος πέσει θύμα ghosting στρέφεται στον εαυτό του να καταλάβει πού έφταιξε και αναλύει τη συμπεριφορά του. Όμως είναι ψυχολογικά αποδεδειγμένο ότι το φαινόμενο αυτό δεν έχει να κάνει τόσο με τη συμπεριφορά αυτού που εγκαταλείφτηκε, όσο με εκείνη αυτού που εγκατέλειψε τον άλλο.

Σε σχετικές έρευνες γίνεται λόγος για άτομα ανασφαλή, με τάση να αποφεύγουν τη συναισθηματική οικειότητα. Ζώντας τα ίδια έντονο το άγχος εγκατάλειψης, προτιμούν να φύγουν πρώτοι για να έχουν τον έλεγχο. Με μια κλινική ματιά, ανακαλύπτουμε συχνά διαταραχές μεταιχμιακής (μεθοριακής) προσωπικότητας είτε ναρκισσιστικού είτε ψυχοπαθητικού τύπου. Τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή συνήθως μέσω του ελέγχου του άλλου και της σχέσης προσπαθούν να ελέγξουν την ίδια τους την εικόνα (που τη θέλουν ιδανική). Στη διαταραχή ψυχοπαθητικού τύπου πρόκειται συνήθως για άτομα που δε διαθέτουν αρκετή ενσυναίσθηση και βλέπουν τον άλλο σαν χρηστικό αντικείμενο.

Οι κοινωνικοί ψυχολόγοι μιλούν για ένα (γενικότερο και αυξανόμενο στις μέρες μας) φαινόμενο διαστροφικής συμπεριφοράς, όπου ο άλλος δεν αντιμετωπίζεται ως πρόσωπο με δικά του συναισθήματα και ανάγκες αλλά ως αντικείμενο.

Γίνεται επίσης και για λόγους  δειλίας, κυρίως σε άνδρες που τρέμουν από φόβο στην ιδέα να πουν στην πρώην αγαπημένη τους ότι όλα τελείωσαν, όταν νιώθουν ότι η σχέση τους έγινε πιεστική ή βαρετή. Μην μπορώντας να εκφραστούν ξεκάθαρα και με τη δικαιολογία ότι δεν αντέχουν να δουν τον άλλο να πληγώνεται, καταφεύγουν στην απότομη σιωπηλή ρήξη. Οι ψυχαναλυτές ερμηνεύουν τον φόβο αυτό με άλυτα προβλήματα της οιδιπόδειας περιόδου και δυσκολία αποχωρισμού από τη μητέρα λόγω αυξημένων ενοχών κατά την παιδική ηλικία.

Ενώ για τους περισσότερους το ghosting μπορεί να σημαίνει ότι ο άλλος δεν τους σεβάστηκε και τους χρησιμοποίησε, για τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση ο πόνος είναι μεγάλος. Ήδη μια απόρριψη πονάει, επιπλέον αισθάνεται ασήμαντος, ανόητος, ευκολόπιστος καθώς και ανίσχυρος. Αισθάνεται εγκατάλειψη, απώλεια εμπιστοσύνης και βαθιά απαξίωση. Είναι μόνος και αντιμέτωπος με πλήθος ερωτημάτων. Χωρίς τον παραμικρό έλεγχο, δημιουργείται μέσα του συναισθηματική απορρύθμιση που τον ρίχνει στην παγίδα να βάζει  τον εαυτό του σε μεγεθυντικό φακό για να βρει τυχόν λάθη. Η αυτοενοχοποίηση είναι δυστυχώς το πρώτο αντανακλαστικό του θύματος, που αν δεν συνέλθει έγκαιρα, οδηγείται σιγά-σιγά στην κατάθλιψη

Μόνη λύση είναι, με τη βοήθεια ενός ειδικού, να αναρωτηθεί ποια ανάγκη το οδήγησε στο να ξεγελαστεί. Μήπως, ενώ είχε όλα τα στοιχεία για να καταλάβει ότι κάτι δεν πήγαινε καλά στη συμπεριφορά του άλλου, τα αγνόησε; Μήπως μόνος του ή μόνη της έφτιαξε μια ιστορία που δεν υπήρχε (για τον άλλο); Αν το άτομο εντοπίσει το «μοντέλο» της ατομικής του συμπεριφοράς, θα μπορεί στην επόμενη σχέση να είναι πιο υποψιασμένο, λιγότερο βιαστικό και παρορμητικό, πιο διερευνητικό και ανοιχτό στο να παρατηρήσει τον εαυτό του και τον άλλο μέσα στη σχέση.

Καλή σας ανάγνωση!😊 

Με εκτίμηση

Δημοσιεύτηκε στο PsychCenter