Σάββατο, Σεπτεμβρίου 27, 2025

Βλέποντας τον κόσμο να κυλάει.


 Βλέποντας τον κόσμο να κυλάει.

-Κάπου κάπου μας συμβαίνει...να αφήσουμε μια δουλειά που κάνουμε και να πλησιάσουμε στο παράθυρο, να κάτσουμε εκεί λίγο ή περισσότερο και να αφήσουμε τα μάτια μας να χαζεύουν την πολυκατοικία απέναντι, τη βροχή που σκάει στο πεζοδρόμιο, τα αυτοκίνητα που περνούν, τον πιτσιρικά που τρέχει με το πατίνι του. Μπορεί ακόμα και να χαθούμε λίγο από τον τόπο που βρισκόμαστε , να ονειροπολήσουμε. Αμέσως μετά, γυρίζοντας σε αυτό που κάναμε, τείνουμε να κατηγορούμε τον εαυτό μας γιατί χάσαμε την ώρα μας κοιτάζοντας έξω από το παράθυρο, χωρίς σκοπό, τεμπέλικα και μάταια.
-Ξέρετε, σπάνια θα ακούγαμε κάποιον να λέει με υπερηφάνεια: «Πέρασα μια υπέροχη μέρα• το αποκορύφωμα ήταν που κοίταζα έξω από το παράθυρο».
Κι όμως, ίσως σε μια καλύτερη κοινωνία, ακριβώς αυτό θα ήταν που οι άνθρωποι θα έλεγαν συχνότερα ο ένας στον άλλον.
-Το να κοιτάμε έξω από το παράθυρο είναι, παραδόξως, μια άσκηση στο να ανακαλύπτουμε τα περιεχόμενα του εγκεφάλου μας. Είναι εύκολο να φανταστούμε ότι ξέρουμε τί σκεφτόμαστε, τί νιώθουμε και τί συμβαίνει στο μυαλό μας. Πλην όμως σπάνια το εξερευνούμε πλήρως και σε βάθος. Ένα μεγάλο μας κομμάτι είναι ντροπαλό και δεν βγαίνει στην επιφάνεια παρά μόνο κάτω από πίεση. Αν δεν το πιέσουμε, τότε δεν το ακούμε. Το να κοιτάζουμε όμως έξω από το παράθυρο προσφέρει έναν τρόπο να αφουγκραστούμε τις πιο ήσυχες προτάσεις και προοπτικές του βαθύτερου εαυτού μας.
-Ο Πλάτωνας πρότεινε μια μεταφορά για τον νου: οι ιδέες μας είναι σαν πουλιά που φτερουγίζουν αδιάκοπα μέσα στο πτηνόσπιτο του εγκεφάλου μας. Αλλά για να καθίσουν τα πουλιά, ο Πλάτωνας καταλάβαινε ότι χρειαζόμαστε περιόδους ηρεμίας και χωρίς σκοπό. Το να κοιτάμε λοιπόν έξω από το παράθυρο προσφέρει ακριβώς αυτήν την ευκαιρία. Βλέπουμε τον κόσμο να κυλάει.
-Και τότε, τα πιο διστακτικά μέρη του εαυτού μας, τα πιο ντροπαλά, έχουν την ευκαιρία να ακουστούν, όπως ακούγεται ένας συναγερμός που χτυπάει το βράδυ ή ο ήχος από το ρολόι στο καμπαναριό της εκκλησίας όταν η κίνηση έχει κοπάσει.
-Ασφαλώς το ενδεχόμενο αυτό του ονειροπολήματος δεν αναγνωρίζεται από μια κοινωνία που είναι παθιασμένη με τις τεράστιες απαιτήσεις της παραγωγικότητας. Ομως αυτές οι μικρές απολαύσεις -όπως αυτή του να κοιτάζουμε έξω από το παράθυρο τη ζωή να κυλά-το να ονειροπολούμε, είναι μια μικρή στρατηγική επανάσταση απέναντι σε αυτές τις υπερβολικές απαιτήσεις και μας δίνει χώρο να ψάξουμε δημιουργικά τον ανεξερεύνητο εσωτερικό μας εαυτό που τελικά αυτό είναι και το ζητούμενο.

Καλή σας ανάγνωση
Νανά Τσούμα

Δημοσιεύτηκε στο PsychCenter

Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 19, 2025

Ηλιοστάσιο· μα τί όμορφη ελληνική λέξη είναι αυτή!

Μια γρήγορη ματιά στους δρόμους του Φιλοπάππου και αμέσως μια γρήγορη σκέψη που σε φέρνει μερικά χρόνια πίσω στο Manhattanhenge

Ηλιοστάσιο· μα τί όμορφη ελληνική λέξη είναι αυτή!
======================

Χθες το βράδυ, αφού ο ήλιος γλίστρησε τέλεια στις οδούς Κουκάκι της Αθήνας (Ματρόζου, Διοβουνιώτη, Γαληνού, Φιλοπάππου και όλων των δυτικών παραλλήλων της Βεΐκου), ρίχνοντας μια ζεστή γραμμή ανάμεσα σε μπαλκόνια και δέντρα ακακίας. Για χρόνια, περιπλανιόμουν σε αυτούς τους δρόμους, αλλά δεν τους είχα δει ποτέ να ευθυγραμμίζονται έτσι - το φως να λιμνάζει σε μαρμάρινα σκαλοπάτια, γείτονες να κάνουν ησυχία, πρόσωπα γυρισμένα προς τα πάνω.
Δεν ήταν θέαμα, απλά μια ήσυχη στιγμή: Η Αθήνα που χωνεύει μια ανάμνηση μου από τη Νέα Υόρκη (το τόσο θεατρικό και θεαματικό Manhattanhenge κατά τη διάρκεια του ηλιοστασίου), μετά την αφήνει να σβήσει. Μια σύντομη ευθυγράμμιση, μια απαλή ηχώ συμμετρίας. ♥️
Περπάτησα σπίτι με τη λάμψη να παρατείνει, νιώθοντας την πατρίδα μου - οικεία, φευγαλέα και κάπως εντελώς δική μου.

Από http:/www.facebook.com/kakavoulis





Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 15, 2025

Ξενυχτώντας

Ξενυχτώντας

Είναι πολύ αργά· οι  περισσότεροι συνηθισμένοι άνθρωποι έχουν από ώρα παραδοθεί στον ύπνο. 

Μα εμείς μείνουμε ξύπνιοι, για να διαβάσουμε, να συλλογιστούμε, να μιλήσουμε με έναν παλιό ξεχασμένο γνώριμο: τον εαυτό μας.

Αργά τη νύχτα είναι η στιγμή όπου τα μεγάλα πράγματα βρίσκουν, επιτέλους, την ευκαιρία να ανθίσουν μέσα στο νου μας.

Η νύχτα διορθώνει όσα απαιτεί από εμάς  κοινωνία. Μπορεί τη μέρα να είμαστε ένας μηχανικός  ή ένας δάσκαλος· όμως πολύ πριν απ’ αυτό, ίσως ακόμη και τώρα, όταν μας επιτρέπεται να μείνουμε μόνοι με τον εαυτό μας,  μπορούμε να είμαστε μια απρόσωπη, απέραντη συνείδηση· μια ύπαρξη  ελεύθερη, χωρίς άγκυρες και βαρίδια,  πλατιά, γεμάτη άπειρες δυνατότητες, αφύσικη δύναμη και σπάνιες, ανησυχητικές, διφορούμενες, παράξενες, οραματικές και αποκαλυπτικές σκέψεις.

Οι σκέψεις της νύχτας θα έμοιαζαν αλλόκοτες στη μητέρα μας, στον φίλο μας, στο παιδί μας, στον προϊστάμενό μας. Αυτοί χρειάζονται να μας  βλέπουν με έναν συγκεκριμένο τρόπο· δεν αντέχουν όλες τις όψεις της ύπαρξής μας κι έχουν τους λόγους τους. Δεν είναι απαραίτητο  να τους απογοητεύσουμε. Εχουν δικαίωμα να μας θεωρούν προβλέψιμους και αυτό τους κάνει να νοιώθουν ασφάλεια. Αλλά  είναι οι προσδοκίες τους που μας διαμορφώνουν, που μας επηρεάζουν, που  μας κάνουν αυτό που είμαστε και που τελικά πνίγουν τα ζωτικά κομμάτια μας.

Κι όμως, τη νύχτα, με το παράθυρο ανοιχτό και τον ουρανό διάφανο από πάνω μας, μένουμε μόνο εμείς κι ολόκληρο το σύμπαν – κι έστω για λίγο, μπορούμε να γευτούμε κάτι από την απεραντοσύνη του και να του εκμυστηρευτούμε τις σκέψεις μας.

Καλή σας ανάγνωση

Με εκτίμηση 

Νανά Τσούμα

Δημοσιεύτηκε στο PsychCenter

 

Τρίτη, Σεπτεμβρίου 02, 2025

«Ο σύγχρονος κόσμος με τρελαίνει»

«Ο σύγχρονος κόσμος με τρελαίνει»

-Έχουμε δίκιο να ανησυχούμε και να νιώθουμε ότι υπάρχει πρόβλημα με την εποχή μας. Ο σύγχρονος κόσμος είναι υπέροχος με πολλούς τρόπους (η οδοντιατρική φτιάχνει δόντια- και μαζί χαμόγελο- καλύτερα από τα φυσικά, τα αυτοκίνητα είναι αξιόπιστα και ειδικά με το leasing η τζιπάρα μας ανεβάζει κοινωνικό επίπεδο, μπορούμε εύκολα από την Αθήνα να μιλάμε καθημερινά με τη γιαγιά μας που ζει στην Αργεντινή), αλλά ταυτόχρονα είναι ισχυρά και τραγικά διαμορφωμένος ώστε να προκαλεί στην ψυχολογία μας ένα επίπεδο υψηλού άγχους και μιας διαδεδομένης-ας πούμε- χαμηλής κατάθλιψης.
-Αυτή η ανησυχητική επίδραση έχει χαρακτηριστικά που το καθένα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τον κατάλληλο τρόπο ή πιο σωστά με θεραπεία.

Δυο τυχαία παραδείγματα:

Η Αυτού Μεγαλειότης τα ΜΜΕ (THE Media)
-Τα μέσα ενημέρωσης έχουν τεράστιο κύρος και θέση στη ζωή μας, αλλά συνήθως στρέφουν την προσοχή μας σε πράγματα που μας φοβίζουν, μας ανησυχούν, μας πανικοβάλλουν ή μας εξοργίζουν και παράλληλα μας στερούν την πρωτοβουλία ή την ευκαιρία για αποτελεσματική προσωπική δράση. Συνήθως δίνουν έμφαση στις λιγότερο αξιοθαύμαστες πλευρές της ανθρώπινης φύσης και χωρίς να τις εξισορροπούν με την καλή θέληση, την υπευθυνότητα και την ευπρέπεια, μας σπρώχνουν προς τη «δικαιοσύνη του όχλου». Αυτή είναι η χειρότερη μορφή τους.

Συνεπώς τί είδους ΜΜΕ χρειαζόμαστε;
-Μια ενημέρωση που θα επικεντρωνόταν στην παρουσίαση και πρόταση λύσεων αντί στην πρόκληση αγανάκτησης• που θα ήταν ευαίσθητη στα συστημικά προβλήματα αντί να δίνει έμφαση σε αποδιοπομπαίους τράγους και στα συμβολικά «τέρατα»• και που θα μας θύμιζε συχνά ότι τα νέα που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία είναι εκείνα που προέρχονται από τις ίδιες μας τις ζωές, τις άμεσες εμπειρίες μας και τις ανάγκες μας.

Ας πάρουμε και τον Ρομαντισμό(The Romanticism)
-Η φιλοσοφία του ρομαντισμού μας λέει πως ο καθένας από εμάς μπορεί να ελπίζει ότι, εκεί έξω, υπάρχει ένα πολύ ξεχωριστό πρόσωπο που μπορεί να μας κάνει απόλυτα ευτυχισμένους. Όμως στην πράξη καταλήγουμε τις περισσότερες φορές να συμβιβαζόμαστε και να ανεχόμαστε μέτριες σχέσεις με κάποιον που είναι καλός ως πολύ καλός σε μερικά πράγματα αλλά αρκετά κακός ως πολύ κακός σε πολλά άλλα. Αυτό μοιάζει με σκέτη καταστροφή σε σύγκριση με τις αρχικές μας ελπίδες.

Αρα τί κάνουμε;
-Να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν κάναμε λάθος• απλώς μας ενθάρρυναν να πιστέψουμε σε ένα εξαιρετικά απίθανο όνειρο που τελικά ήταν φούσκα κι έσκασε. Αντί γι’ αυτό, να οικοδομήσουμε τις φιλοδοξίες μας γύρω από τη φιλία και την αγάπη με ή χωρίς σεξουαλικό χαρακτήρα. Απλό.

Καλή σας ανάγνωση
Με εκτίμηση
Νανά Τσούμα


Δημοσιεύτηκε στο PsychCenter